Promises և async/await JavaScript-ում

JavaScript-ում որոշ գործողություններ կատարվում են ոչ թե միանգամից (սինխրոն), այլ որոշ ժամանակ հետո (ասինխրոն), օրինակ՝ տվյալ ստանալ սերվերից կամ սպասել որևէ պատասխան։ Այսպիսի գործողությունների համար մենք օգտագործում ենք Promises և async/await։

Այս հոդվածում կտեսնենք՝ ինչպես են աշխատում Promises-ները, ինչու է async/await-ն ավելի ընթեռնելի, և ինչպես են դրանք օգնում քեզ գրել ավելի լավ, մաքուր կոդ։

---

Ի՞նչ է Promise-ը

Promise-ը խոստում է․ «Ես քեզ կասեմ արդյունքը, երբ պատրաստ լինի։ Կամ հաջողությամբ, կամ սխալով»։

Promise-ը ունի 3 վիճակ՝

• Pending – սպասման մեջ է
• Fulfilled – հաջողությամբ ավարտվել է
• Rejected – սխալ է տեղի ունեցել

  
const myPromise = new Promise((resolve, reject) => {
  let success = true;

  if (success) {
    resolve("Everything went well!");
  } else {
    reject("Something went wrong.");
  }
});

myPromise
  .then(result => console.log("✅", result))
  .catch(error => console.error("❌", error));
  

Սա ասում է՝ երբ խոստումը հաջողվի, then-ը կաշխատի, իսկ եթե սխալ լինի՝ catch-ը։

---

Promise-ի պրակտիկ օրինակ՝ API կանչ

Երբ fetch-ով տվյալք ես ստանում API-ից, այն վերադարձնում է Promise։

  
fetch("https://jsonplaceholder.typicode.com/users")
  .then(response => response.json())
  .then(data => console.log("📦 Data:", data))
  .catch(error => console.error("⚠️ Error:", error));
  

Դիտարկիր՝ ինչպես կարող ենք մի քանի then() միացնել իրար։ Բայց սա երբեմն դառնում է կարդալու համար դժվար։ Այստեղ է գալիս async/await-ը։

---

Ի՞նչ է async/await-ը

async/await-ը մի պարզ ու նոր գրելաաձև է Promise-ների համար։ Այն կոդը դարձնում է ավելի կարդացվող՝ կարծես սինխրոն է, բայց իրականում ասինխրոն է։

  
async function getUsers() {
  try {
    const response = await fetch("https://jsonplaceholder.typicode.com/users");
    const data = await response.json();
    console.log("👥 Users:", data);
  } catch (error) {
    console.error("🚨 Error fetching users:", error);
  }
}

getUsers();
  

await-ը սպասում է, մինչև գործողությունն ավարտվի, իսկ try/catch բլոկը թույլ է տալիս բռնել սխալները։

---

Ստեղծենք մեր սեփական async ֆունկցիան

  
function wait(ms) {
  return new Promise(resolve => setTimeout(resolve, ms));
}

async function demo() {
  console.log("⏳ Սպասում եմ...");
  await wait(2000);
  console.log("✅ 2 վայրկյան անցավ");
}

demo();
  

Սա ցույց է տալիս՝ ինչպես կարող ես await-ով իրականացնել ամեն ինչ՝ նույնիսկ փոքր սպասման մեխանիզմ։

---

Promise.all և Promise.race

Երբ միաժամանակ մի քանի async գործողություն ունես, կարող ես օգտագործել Promise.all կամ Promise.race։

  
const promise1 = wait(1000).then(() => "First done");
const promise2 = wait(2000).then(() => "Second done");

Promise.all([promise1, promise2])
  .then(results => console.log("✅ All done:", results));
  

• Promise.all() սպասում է, մինչև բոլորն ավարտվեն
• Promise.race() վերադարձնում է ամենարագը

---

Եզրափակում

Promise-ները JavaScript-ում հիմնական եղանակն են՝ async գործողություններ կատարելու համար։ async/await-ը թույլ է տալիս Promise-ները գրել ավելի պարզ ու ընթեռնելի ձևով։

• Promises-ը ունի then / catch մեթոդներ
• async function-ը միշտ վերադարձնում է Promise
• await-ը կարող ենք օգտագործել միայն async function-ի ներսում
• try/catch-ը օգնում է սխալներ բռնել

Այս բոլորի ճիշտ օգտագործումը կդարձնի կոդդ ավելի մաքուր, կանխատեսելի և ժամանակակից։

---